Đề bài: Lập dàn ý Phân tích những lời buộc tội của Rama (trích sử thi Ramayana).
Bài giảng: Bị cáo Rama – Cô Trương Khánh Linh (GV)
I. Giới thiệu
– Giới thiệu về sử thi Ramayana: Là một trong hai sử thi lớn nhất của Ấn Độ và thế giới, phản ánh hiện thực xã hội Ấn Độ cổ đại và những phẩm chất cao quý của con người.
– Tóm tắt đoạn trích: Nói về tâm trạng và hành động của Rama và Sita sau khi Sita được giải thoát, qua đó cho thấy phẩm chất cao quý của hai nhân vật này.
II. Thân hình
1. Hoàn cảnh đoàn tụ của Rama và Sita
Sita vừa được Rama giải cứu khỏi tay quỷ vương Ravana.
– Cuộc hội ngộ của hai vợ chồng không phải ở không gian riêng tư mà ở nơi công cộng với sự chứng kiến của nhiều người.
– Rama ở trong trạng thái kép với những ràng buộc kép:
+ Vị vua mẫu mực trị quốc
Một người chồng hết lòng chăm sóc vợ.
→ Rama trong vai quan tòa buộc tội Sita. Những lời buộc tội bị ảnh hưởng nặng nề bởi hoàn cảnh.
– Sita chưa kịp vui mừng, sung sướng vì được giải thoát thì đã bị chồng mắng nhiếc, sỉ nhục.
→ Sita buộc phải chứng minh danh dự và phẩm chất của mình.
⇒ Hoàn cảnh gặp gỡ đặc biệt là điều kiện để Rama và Sita bộc lộ phẩm chất của mình.
2. Lời buộc tội của Rama.
– Trước khi Xita lên giàn thiêu:
+ Xưng hô: Tôi – thưa bà, cách xưng hô trang trọng nhưng lạnh lùng, xa cách.
+ Nhấn mạnh mục đích đấu tranh “Ta làm vì phẩm giá của ta…”, không phải vì Xita mà vì danh dự, nhân phẩm.
+ Bộc lộ sự nghi ngờ, ghen tuông về sự trinh trắng của Sita: “lâu ngày nàng ở nhờ nhà người lạ,…”.
+ Sita xấu hổ, không chịu nhận vợ và đuổi nàng đi “Ta không cần nàng nữa…”.
→ Lời nói hết sức lạnh lùng, tàn nhẫn cùng với lời giáo huấn oai nghiêm của người anh hùng cho thấy cơn ghen tuông đẩy đến cao độ khiến Rama thiếu bình tĩnh. Dù là thần nhưng Rama vẫn có những tính cách của con người trần tục: có lúc yêu thương, có lúc ghen tuông, có lúc uy nghiêm, có lúc tầm thường, có lúc cương quyết, có lúc mềm yếu.
– Khi Sita lên giàn thiêu:
+ Kiên quyết không nói một lời, ngồi im “mắt nhìn xuống đất”
+ Rama bị liệt “nhìn chàng ghê gớm như chết”.
→ Một tâm lý phức tạp với nhiều cung bậc căng thẳng trong con người Rama:
Anh hùng (cao quý) >
⇒ Hoàn cảnh buộc Rama phải chọn danh dự. Đó là một hình mẫu lý tưởng của người anh hùng ngày xưa.
⇒ Dù rất yêu vợ nhưng Rama bị đặt vào vị trí của một vị vua trị vì mẫu mực, đứng trong không gian cộng đồng thì lời buộc tội lại càng gay gắt hơn. Rama có lòng trung thành tuyệt đối với bổn phận và trách nhiệm của cộng đồng.
3. Lời đáp và hành động của Sita.
– Phản ứng trước những lời buộc tội của Rama
+ Mở đôi mắt đẫm lệ,
Đau đến nghẹt thở như cây nho bị vòi voi đè lên, muốn chôn vùi cả thân thể.
+ Nước mắt tuôn như suối, tiếng nấc nghẹn ngào
⇒ Phản ứng của Xita đi từ ngạc nhiên đến sửng sốt, bàng hoàng đến đau đớn tột cùng
Sita đã trả lời.
+ Phê phán lời nói của Rama, coi đó là lời của một kẻ thấp hèn chửi rủa một người đàn bà thấp hèn.
+ Đưa ra bằng chứng chứng minh lòng trung thành: Khỉ Hanuman có thể làm chứng cho nàng, xuất thân cao quý không cho phép nàng làm điều ô uế
+ Lấy danh tính của mình để thề: “hãy tin vào danh dự của tôi”
+ Khẳng định tình yêu với Rama: “trái tim anh thuộc về em”.
→ Lời lẽ có tình, có lý của Sita cho thấy nàng là một người phụ nữ có lý trí, thông minh, đức hạnh và thủy chung.
– Hành động tự thiêu của Sita.
+ Sita đi quanh Rama, cúi đầu trước các vị thần, thần Brahma, xin thần lửa Ani chứng giám.
Cô đã dũng cảm chấp nhận cái chết để chứng tỏ lòng trung thành, tình yêu và đức hạnh của mình.
+ Thái độ của mọi người xung quanh: ai cũng đau lòng, người đàn bà khóc lóc thảm thiết,.. thể hiện sự đồng cảm, tin tưởng.
+ Xita nhảy vào lửa nhưng không chết vì có thần che chở và làm chứng cho lòng chung thủy của nàng.
⇒ Xita là người phụ nữ Ấn Độ lí tưởng, yêu chồng, thuỷ chung, nhẫn nhịn, chịu đựng, dũng cảm và vị tha.
4. Nghệ thuật
Ngôn ngữ: trang trọng, biểu cảm.
– Miêu tả tâm lý, tính cách nhân vật qua lời thoại, hành động, cử chỉ
– Kết hợp yếu tố hiện thực và kì ảo
– Tạo tình huống gay cấn
III. Kết thúc
– Khái quát nội dung và nghệ thuật của đoạn trích
– Mở rộng: Đoạn văn buộc tội của Rama nói riêng và sử thi Ấn Độ nói chung là một con thuyền chở những bài học đạo đức cho cộng đồng.
Xem thêm các bài văn mẫu phân tích và lập kế hoạch tác phẩm lớp 10:
Bài tập SGK lớp 10 mới:
ra-ma-buoc-toi.jsp
Giải bài tập lớp 10 theo sách bộ môn mới
Danh Mục: Ngữ Văn
Web site: https://daichiensk.com/